Over prinses Marianne kan ik lange verhalen vertellen, omdat zij de conventies van haar tijd met voeten heeft getreden en lange tijd gold als het ‘zwarte schaap’ van de familie. De reden hiervoor was niet alleen dat zij in 1849, na een, voor beide partijen diepongelukkige periode scheidde van haar echtgenoot, de Pruisische prins Albrecht (1809-1872), van wie zij drie kinderen had gekregen. Maar vooral dat zij tegen die tijd al verwikkeld was in een affaire met Johannes van Rossum, aanvankelijk haar koetsier, later haar bibliothecaris en levensgezel voor 28 jaar. Deze verbintenis bleef niet zonder gevolgen en in 1849 ondernam de reislustige prinses met een gevolg, waartoe ook de Zwolse predikant Ds van Senden behoorde, een reis naar Egypte en het Heilige Land. Aan deze reis wijdden wij in 2010 - 2011 de tentoonstelling ‘Op reis met prinses Marianne’, waar onder meer de reissouvenirs van dominee van Senden werden getoond. Een bijzonder souvenir wil ik hier nog laten zien. Het is een blad met gedroogde bloemen, door de prinses geplukt in de Hof van Gethsemane bij Jeruzalem en door haarzelf op een blad papier geplakt (afb. 3). Zij deed dit blad met nog enkele souvenirs cadeau aan haar huisarts in Voorburg, van wiens nazaten de GVON het later kon kopen.
Maar voor het gezelschap het Midden-Oosten bereikte, had Marianne op 30 oktober 1849 in Cefalu op Sicilië een kind gekregen, een jongen die zij Johannes Willem (1849-1861) noemde naar zijn natuurlijke vader en zijn grootvader koning Willem I. Als achternaam kreeg hij later ‘van Reinartshausen’, naar het slot Reinartshausen (‘het huis voor de reinen van hart’!) bij Wiesbaden aan de Rijn, waar Marianne met van Rossum en het kind ging wonen. Paleis Het Loo bewaart het enig bewaard gebleven portret van deze jongen (afb. 4). Waarschijnlijk hebben Mariannes wettige kinderen na haar dood alle portretten, brieven en aandenkens aan de buitenechtelijke verhouding van hun moeder weggedaan. Dit portret van Johannes Willem draagt er alle kenmerken van naar een foto te zijn geschilderd. Waarschijnlijk gebeurde dit na zijn vroegtijdig overlijden op Kerstavond 1861 (aan roodvonk) door Mariannes kunstbewaarder, de schilder L.L. Kleyn van Brandes.